Stomatološki strah, strah od stomatologa ili strah u vezi zuba koji poprima razmere fobije se stručno naziva odontophobia odnosno odontoiatrophobia.
Retke su osobe koje su potpuno ravnodušne prema odlasku kod stomatologa, dok taj strah poprima dimenzije fobije kod oko 10% populacije. Posledica ovog straha je izbegavanje stomatološkog tretmana koje sa sobom nosi- loše oralno zdravlje, sa više nedostajućih zuba, karijesnim zubima i lošim parodontalnim statusom, ali i stid i osećaj manje vrednosti.
Etiologija dentalne anksioznosti je kompleksna. Brojni su endogeni i egzogeni faktori koji utiču na pojavu ovog straha koji može imati doživotne posledice. Polovina pacijenata sa dentalnom anksioznošću tvrdi da se njihov strah pojavio u detinjstvu, zbog lošeg, najčešće bolnog iskustva.
Ovi podaci u prvi plan stavljaju ulogu stomatologa u pojavi dentalne anksioznosti i fobije.
Prvi korak u prevenciji je otkriti osobe sa predispozicijom za razvoj dentalne anksioznosti, kao i one kod kojih ona već postoji, a zatim učiniti kontaakt sa stomatološkim personalom što prijatnijim. Od velikog je značaja obezbediti veći broj preventivnih pregleda pre nego što bude potreban prvi invazivni i potencijalno bolan tretman, a kada do njega dođe, prethodno ga objasniti pacijentu i omogućiti mu da nad postupkom ima kontrolu.
Prijatan ambijent ordinacije i poštovanje termina tretmana mogu biti od pomoći. Stomatolog uglavnom može jatrosedacijom umanjiti strah kod umereno uplašenih pacijenata, dok je kod pacijenata sa fobijom najčešće potrebno uključiti psihologe, psihijatre i farmakološku potporu.
Iznad svega je važno upoznati svog pacijenta i njegove strahove a ne samo oboljenja usta i zuba od kojih on pati.
Autor: Doc. dr Marija Nikolić
